Starzejące się społeczeństwo, a tym samym zwiększająca się liczba osób, które wymagają pomocy w formie usług opiekuńczych stało się podwaliną do rozszerzenie wachlarza usług opiekuńczych. Także ograniczenie zasobów kadrowych pomocy społecznej i polityka społeczna zmierzająca do deinstytucjonalizacji, niemalże wymusiły regulację przepisów w tym zakresie.
Na mocy nowelizacji ustawy o pomocy społecznej z dnia 28 lipca 2023r. (Dz.u. poz 693) wprowadzono nową formę pomocy, czyli usługi sąsiedzkie. Realizacja usług możliwa jest od 1 listopada 2023r. i nakłada na Gminę obowiązek podjęcia stosownej uchwały.
Czym są usługi sąsiedzkie?
Najprościej rzecz ujmując są kolejną formą wsparcia dla osób potrzebujących, czyli osób, które z powodu wieku, chorób i innych trudności wymagają pomocy ze strony osób drugich, a nie mogą jej otrzymać.
Usługi sąsiedzkie są skierowane zarówno do osób samotnych jak i osób mieszkających wspólnie z rodziną, w sytuacji kiedy rodzina, w tym wspólnie niezamieszkujący małżonek, zstępni i wstępni, nie mogą zaoferować wymaganej pomocy i wsparcia.
Kto może świadczyć pomoc?
W założeniu tę formę pomocy świadczyć mają osoby blisko zamieszkujące, które, co ważne, będą wynagradzane przez Gminę.
Opiekunowie muszą spełnić także określone, poniższe warunki:
– mieć ukończony 18. rok życia,
– nie należeć do rodziny osoby, która wymaga usługi,
– nie być zamieszkującym oddzielnie członkiem rodziny (małżonkiem, wstępnym lub zstępnym) osoby, dla której mają być świadczone usługi,
– być zdolne pod kątem psychofizycznym do świadczenia tego typu usług – muszą złożyć stosowne oświadczenie,
– zamieszkiwać w okolicy osoby, która wymaga pomocy,
– przejść szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy,
– zostać zaakceptowaną przez organizatora usług i osobę, na rzecz której usługi te mają być świadczone;
Zakres usług sąsiedzkich.
Istotą usług sąsiedzkich jest pomoc osobie potrzebującej w jej miejscu zamieszkania.
Zakres świadczonej pomocy to:
- pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych,
- podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną- czynności podstawowe, które nie wymagają specjalistycznego przygotowania,
- w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Organizator pomocy:
Organizatorem usług sąsiedzkich jest Gmina, której obowiązkiem jest podjęcie odpowiedniej uchwały oraz określenie szczegółowych zasad realizacji usług oraz odpłatności.
Warto wiedzieć, że Gmina realizując pomoc sąsiedzką może zlecić jej realizację innym organizacjom społecznym, a dodatkowym wsparciem finansowym dla tej formy pomocy może być przystąpienie przez Gminę w 2024r. do Programu „Korpus Wsparcia Seniorów”, Moduł I.
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1693)
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 901 z późn. zm.)
Autor: Anna Sozańska