Drodzy czytelnicy 31 maja 2024 r. minął termin przekazania pierwszego odpisu na ZFŚS na wydzielony rachunek tego funduszu. Pewnie wielu z nas zastanawia się czy odpis został przekazany w prawidłowej wysokości. W dzisiejszej publikacji przybliżę Wam właśnie ten temat.
Zaczniemy może od kwestii prawidłowego ustalenia wysokości odpisu na ZFŚS. Jak zapewne już wiemy wysokość podstawy wymiaru dokonania odpisów podstawowych i uznaniowych od 2023 roku została „odmrożona” (zgodnie z zapisami ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw), a wysokość odpisu na ZFŚS ustalana jest w oparciu o odpowiedni procent przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W roku 2024 kwota przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej wynosi 6 445,71 zł i w związku z tym wysokość odpisów na ZFŚS kształtuje się następująco:
| Osoba, na którą jest dokonywany odpis | Wysokość odpisu podstawowego i uznaniowego w 2024 r. |
| na jednego pracownika zatrudnionego w normalnych warunkach (37,5%) | 2 417,14 zł |
| na jednego pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub pracę o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych (50%) | 3 222,36 zł |
| na jednego pracownika młodocianego: w pierwszym roku nauki (5%) w drugim roku nauki (6%) w trzecim roku nauki (7%) | 322,29 zł 386,74 zł 451,20 zł |
| Osoby, na które jest dokonywane dobrowolne zwiększenie odpisu podstawowego na każdą zatrudnioną osobę, w stosunku do której orzeczono znaczący lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, wysokość odpisu może być zwiększona o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego | 402,86 zł |
| Osoby, na które jest dokonywane dobrowolne zwiększenie funduszu na każdego uprawnionego do opieki socjalnej emeryta i rencistę, w tym także ze zlikwidowanych zakładów pracy, nad którymi pracodawca sprawuje opiekę socjalną, fundusz może być zwiększony o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego | 402,86 zł |
| Osoby, na które jest dokonywane dobrowolne zwiększenie funduszu na każdą zatrudnioną osobę fundusz można zwiększyć o 7,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, pod warunkiem przeznaczenia całości tych zwiększeń na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego utworzonego przez pracodawcę | 483,43 zł |
Mając określoną wysokość odpisu podstawowego i uznaniowego w 2024 roku, kolejną kwestią jaką musimy ustalić to planowana przeciętna liczba zatrudnionych. Przy ustalaniu przeciętnej planowanej liczby zatrudnionych musimy kierować się przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 marca 2009 roku w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz.U. nr 43, poz. 349). Zgodnie z przepisami wspomnianego rozporządzenia przy obliczaniu przeciętnej liczby zatrudnionych w danym roku kalendarzowym dodaje się przeciętne liczby zatrudnionych w poszczególnych miesiącach i otrzymaną sumę dzieli się przez 12, nawet gdy pracodawca działał krócej niż jeden rok kalendarzowy, albo naliczał odpis za niepełny rok kalendarzowy. Kwestię naliczania odpisów oraz wyliczania przeciętnej liczby zatrudnionych opisywałam w poprzednich publikacjach, a więc przejdę dalej. Mając wyliczoną wartość odpisu na ZFSS na dany rok kalendarzowy musimy pamiętać o terminach przekazywania go na wydzielony rachunek tego funduszu.
Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o ZFŚS równowartość dokonanych odpisów na ZFŚS winna zostać przekazana na wydzielony rachunek tego funduszu w następujących terminach:
- 31 maja – równowartość co najmniej 75% odpisu podstawowego,
- 30 września – równowartość pozostałych 25% odpisu podstawowego oraz równowartość odpisów uznaniowych.
Często spotykam się z pytaniem czy jeśli dokonamy odpisu w wyżej wartości aniżeli 75% postępujemy nieprawidłowo. Otóż zwrócimy uwagę na to, że ustawodawca zastosował sformułowanie „co najmniej”. A wiec odprowadzenie odpisu na rachunek funduszu w wyższej wartości nie będzie stanowiło naruszenia przepisów ustawy. Pamiętajmy również, że przy wyliczaniu wysokości 75% naszego odpisu bierzemy pod uwagę tylko odpis podstawowy, dopiero do 30 września jesteśmy zobligowaniu przekazać pozostałą część odpisu podstawowego wraz z odpisami uznaniowymi.
A co jeśli nie przekażemy odpowiedniej wysokości odpisu na rachunek ZFŚS w ustawowym terminie? W tym wypadku stanowi to naruszenie przepisów ustawy o ZFŚS. Co prawda po stronie pracodawcy, nie powstanie zobowiązanie z tytułu odsetek za nieterminowe odprowadzenie tych środków (wyrok SN z 11 kwietnia 2012 r., III PK 66/11, OSNP 2013/5-6/54), jednak może on narazić się na karę grzywny w przypadku wystąpienia do sądu pracy przez stronę związkową z roszczeniem o przekazanie należnych środków na rachunek funduszu.
Autor: Magdalena Łapaj
