W dniu 4 marca 2024 r. Marszałkowi Sejmu RP został przedłożony prezydencki projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami.
Komu będzie przysługiwać usługa asystencji?
Usługa ta będzie przysługiwać osobie pełnoletniej, posiadającej decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, o której mowa w art. 6b3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 44). Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia wydaje wojewódzki zespół. Usługa ta będzie świadczona osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym zamieszkanie i przebywającym na terytorium RP. Usługa będzie przysługiwać także cudzoziemcom, spełniającym warunki wskazane w ustawie.
Usługa ta nie będzie przysługiwać osobom tymczasowo aresztowanym, przebywającym w zakładzie karnym, w czasie gdy użytkownik usługi korzysta z usług świadczonych na terenie innych jednostek, np.: WTZ, DPS, ZAZ.
Jaki jest projektowany wymiar tej usługi?
Projekt ustawy zakłada wymiar od 40 do 200 godzin miesięcznie.
Kto będzie mógł świadczyć usługi asystencji?
Taką usługę będzie mógł świadczyć asystent osobisty, spełniający kryteria ustawowe, który odbędzie instruktaż szczegółowy, zapewniony przez starostwo. Wymagania wobec asystenta osobistego są zbliżone do wymogów stawianych asystentom rodziny, jednakże „nowy” asystent będzie musiał mieć ukończone szkolenie z pierwszej pomocy przedmedycznej oraz ewakuacji osób z niepełnosprawnościami.
W celu zapewnienia koordynacji świadczenia usługi asystenckiej dla poszczególnych użytkowników usługi, usługodawca będzie zobowiązany zatrudniać nie mniej niż jednego koordynatora usługi, którego rolą będzie, m. in przygotowanie planu działań, projektu kontraktu trójstronnego, koordynowaniu usług, etc.
Czy będzie to kolejne zadanie dla gmin?
Ustalenie uprawnienia do tej usługi i jej realizacja będzie zadaniem zleconym powiatu z zakresu administracji rządowej. Prowadzić postępowanie, wydawać decyzje administracyjne będzie z założenia kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie lub kierownik innej jednostki organizacyjnej powiatu oraz inna osoba na wniosek kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie. Zatem, jeżeli nie nastąpią zmiany na etapie legislacyjnym to gminy (OPS, CUS) nie będą realizatorem tych usług.
Jednakże gminy będą mogły być usługodawcami w przypadku przekazania przez powiat zadania gminie na podstawie porozumienia (czyli podjętej uchwały).
Postępowanie w sprawie usługi asystenckiej.
Ustalenie prawa do tej usługi będzie następować na wniosek osoby uprawnionej lub jej reprezentanta. Wniosek będzie składać się do starosty powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Wraz z wnioskiem osoba będzie zobowiązana dołączyć dokumenty wskazane w ustawie. Wniosek będzie można składać w wersji papierowej lub elektronicznie. Weryfikacji wniosku będzie dokonywał starosta na podstawie publicznych rejestrów. Przed wydaniem decyzji ustalającej prawo do usługi asystenckiej organ będzie przeprowadzał diagnozę sytuacji wnioskodawcy w miejscu jego zamieszkania lub w miejscu jej świadczenia.
Projekt ustawy zakłada szereg innych dodatkowych spraw w tym zakresie, jak wykonywanie usługi, składniki decyzji ustalającej usługę, kwestie nienależnego korzystania z usługi, zwrotu i inne. Podkreślam jest to projekt ustawy. Jednakże jednostki zainteresowane tym zagadnieniem, odpowiedzialne za realizację tej usługi powinny śledzić proces legislacji.
Z naszej strony, już zapraszamy Państwa na szkolenia w tym zakresie, które zapewne pojawią się w naszej ofercie.
Autor: dr Agnieszka Gazda
