Czas pracy – Godziny nadliczbowe pracownika samorządowego

Drodzy czytelnicy w dzisiejszym artykule pozostaniemy w temacie godzin nadliczbowych, z tym że przyjrzymy się grupie zawodowej jaką są pracownicy samorządowi.

Generalnie kwestie związane z pracą w godzinach nadliczbowych reguluje art. 42 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Z przepisów wspomnianego artykułu wynika, że na polecenie przełożonego pracownik samorządowy może wykonywać pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta. Za godziny nadliczbowe pracownikowi samorządowemu należy się normalne wynagrodzenie bez dodatków określonych w kodeksie pracy albo czas wolny. I co do tych zapisów wspomnianej ustawy jest bardzo dużo wątpliwości. Jednakże stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z dnia 25 czerwca 2009 r wskazało jednoznacznie, że w przypadku pracowników samorządowych nie stosuje się zapisów art. 151¹ kodeksu pracy:

„(…) art.42 ust, 4ustawy o pracownikach samorządowych stanowi lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu pracy i nie przewiduje dodatków ani 50 proc. ani 100 proc. za godziny nadliczbowe. Za pracę wykonywaną w sobotę pracownikowi przysługuje zatem wynagrodzenie (bez dodatków) lub czas wolny w tym samym wymiarze(… )”

W stanowisku Departamentu Prawnego Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 maja 2009 roku wskazano, że to pracodawca może w swoim regulaminie wynagradzania określić możliwość wypłaty takiego dodatku:

„(…) Należy zaznaczyć, iż uregulowanie z art. 42 ww. ustawy o pracownikach samorządowych jest zasadą, jednakże nie można wykluczyć sytuacji, iż pracodawca w regulaminie wynagradzania, o którym mowa w art. 39 ustawy, wprowadzi regulację związaną z dodatkami za pracę w godzinach nadliczbowych, określając poziom tych dodatków w dowolnej wysokości, w zależności od kondycji finansowej jednostki.”

Skoro wyjaśniliśmy tą kwestię pora przyjrzeć się pojęciu normalnego wynagrodzenia. Zgodnie z orzecznictwem wynagrodzenie to obejmuje wynagrodzenie zasadnicze pracownika wraz ze stałymi dodatkami do wynagrodzenia tj. dodatek stażowy, funkcyjny, premia (jeśli ma ona charakter stały i nie jest uzależniona od osiągnięcia przez pracownika konkretnych wyników w pracy).

Wobec powyższego wyliczenie wynagrodzenia za godziny nadliczbowe pracownika samorządowego będzie wyglądało następująco:

Pracownik zatrudniony w jednostce budżetowej w marcu pracował w godzinach nadliczbowych 10 godzin. Jego wynagrodzenie za prace przedstawia się następująco:

Wynagrodzenie zasadnicze – 5 000 zł

Dodatek stażowy – 15%, tj. 750 zł

Dodatek funkcyjny – 600 zł

Dodatek specjalny przyznany jednorazowo w marcu za zwiększony zakres czynności – 500 zł

Obliczając wynagrodzenie za godziny nadliczbowe ustalamy w pierwszej kolejności wynagrodzenie za 1 przepracowaną godzinę w marcu:

5 000 zł + 750 zł + 600 zł = 6 350 zł

Do podstawy nie dodajemy przyznanego w marcu dodatku specjalnego, gdyż nie ma on charakteru stałego dodatku do wynagrodzenia pracownika.

Liczba godzin w marcu: 168 godzin

6 350 : 168 godzin = 37,80 zł

Dalej przechodzimy do ustalenia wynagrodzenia za godziny nadliczbowe:

10 godzin x 37,80 zł = 378 zł

Należałoby zadać sobie w tym miejscu pytanie czy taki stan prawny nie dyskryminuje opisywanej grupy zawodowej. Według mojej opinii tak jest, ponieważ pracownik zatrudniony w sektorze prywatnym otrzymuje zgodnie z przepisami kodeksu pracy oprócz wynagrodzenia dodatek za godziny nadliczbowe w wysokości 50% i 100%. Dlaczego ustawodawca nie dał takiej możliwości pracownikom samorządów? Oczywiście zgodnie z orzecznictwem w tym zakresie pracodawca może sam ustalić takie dodatki do wynagrodzenia w swoim regulaminie wynagradzania. Niemniej jednak mając na uwadze trudną sytuację finansową samorządów myślę, ze mało jest takich jednostek w których taki dodatek pracownik może otrzymać.

Autor: Magdalena Łapaj